Sendratari Jaka Tarub 2009 wordt ontwikkeld door Gamelan-ensemble Widosari in samenwerking met Suhardi Djojoprasetyo, choreograaf en artistiek leider van Istika Den Haag. De voorstelling wordt uitgevoerd door Gamelan-ensemble Widosari en dansgroep Parikesit, o.l.v. Suhardi Djojoprasetyo en Elsje Plantema. Rob van de Poel verzorgt belichting en decorprojecties met Nederlandse teksten.

De aanleiding
In 2007 speelde Widosari de productie Drama Topeng, een voorstelling rond Javaanse maskerdans in samenwerking met drie Javaanse en twee nederlandse dansers. Kern van de voorstelling was het dansdrama Trijatha Gugah (Trijatha komt in opstand), vormgegeven als een sendratari.  N.a.v. Trijatha Gugah gaf de toenmalige directeur van het Nederlands Kameropera Festival, Nico Schaafsma, Widosari de opdracht een nieuw avondvullend programma te ontwerpen volgens de sendratari formule: een Javaanse Kameropera.

De vorm
Sendratari is een recente vorm van Muziektheater, te vergelijken met een opera: een dansdrama op muziek, met een centrale rol voor de zang. In de traditionele Javaanse theatervormen worden verhaal, dramatische ontwikkeling en sfeertekening vertolkt door een verteller en in langdurige dialogen. Sendratari is een compacte vorm van muziektheater waarin het orkest voortdurend speelt en waarin de zang het verhaal, de handelingen en de emoties van de personages vertolkt en muzikaal illustreert. Dat gebeurt in verschillende typen recitatieven (palaran) waarin de zang zich in vrij metrum beweegt over een levendige metrische begeleiding. Hierdoor is er veel ruimte voor expressiviteit en voor het muzikaal "uitlichten" van dramatische momenten.

Sendratari Jaka Tarub, Zwolle

Qua verhalenstof is deze keer gekozen voor een oorspronkelijk Javaanse volkslegende uit Babad Tanah Jawi (mythologische geschiedenis van het eiland Java, daterend uit de 15de eeuw), en nu eens niet voor een verhaal uit de grote epische verhalen Mahabharata en Ramayana, die beide uit India afkomstig zijn. vDe vormgeving wordt uitgebreid met decorprojecties en een lichtplan, om de dramatische ontwikkeling ook visueel te ondersteunen. De zangtekst wordt in het nederlands weergegeven met behulp van een tekstbalk zodat inhoud en emotionele lading voor het publiek direct te volgen zijn.

Achtergrondinformatie over JAKA TARUB

Jaka Tarub is een legende uit "Babad Tanah Jawi" ("de geschiedenis van Java", Javaanse mythologie) en dateert vermoedelijk uit de 15de eeuw. Volgens de overlevering zouden afstammelingen van Jaka Tarub de stichters zijn van het tweede Mataramse rijk in Middenjava, rond de 15e à 16e eeuw.

De legende gaat over een jonge jager, die met list en bedrog een hemelnymf (Dewi Nawangwulan) tot zijn gade weet te maken. Zij is nu gedoemd haar leven op aarde te slijten. Als zij echter op zekere dag achter zijn bedrog en leugens komt, verlaat zij hem en keert terug naar het hemelrijk, met achterlating van hun dochter, Nawangsari.

Van het Indonesische theater repertoire worden buiten Indonesië vrijwel uitsluitend de klassieke, uit India afkomstige epen Mahabharata en Ramayana uitgevoerd; de oorspronkelijk Javaanse verhalen werden voor zover bekend nooit eerder in Nederland op het toneel gebracht, enkele korte fragmenten van de Panji-cyclus daargelaten.

Uitvoerenden

Gamelan-ensemble Widosari o.l.v. Elsje Plantema
Met o.a. Wouter Scheen, Harry Willemsen, Renadi Santoso, Ruud Willems, Maarten van den Berg, Els Erwteman, Bernard Arps, Suhardi Djojoprasetyo, Sumili Atmo Prawiro, Wulan Dumatubun, Ingrid Chün, Michiel Niemantsverdriet, Jan-Pieter van Weel, Ruth Jaeger en Elsje Plantema.
Met medewerking van Esther Wilds (19 april) en Peni Candra Rini (8 mei en 1 juni)

Dansgroep Parikesit o.l.v. Suhardi Djojoprasetyo
Met o.a. Ervina Bragaputra, Swasti Indhirajanti Hadi, Cintya Muktiarjanti Hadi, Michiko Sanches, Katimah Sutarno, Imanuel Widiasmoro, Eko Teguh Waluyo, Kamto Suseno, Marianne  Leyfeldt, Inge Tanaka, Dawya de Bie, Merel Wardaniningrum Plantema

Licht en decors Rob van de Poel

Choreografie en muziek Suhardi Djojoprasetyo

Artistieke leiding Elsje Plantema

Productie Raras Budaya,

Zakelijke leiding Erica Baud

Voorstellingen:

19 April 2009
Kamer Opera Festival
Theater de Spiegel
Zwolle
www.kameroperafestival.nl
 

8 mei 2009
KIT Tropentheater
Grote zaal
Amsterdam
www.tropentheater.nl
 

1 juni 2009
Tong Tong Festival
Bintang
Den Haag
www.tongtongfestival.nl